S Kriägsbeil

Dr Alemanne isch im Dritte Rich wiä allene andere viil zuegmuetet wore: Dr Gipfel isch gsii: D Partei het ihre „Kampfblatt für Oberbaden“ üsgrächnet „Der Alemanne“ gnännt. Noch em Kriäg hän e baar sonigi, wu unsere Regionalsproch eins hän welle üswische, im Alemannische e brüüni Farb adichtet. S Hochditsch drgege het si Ehr derfe bhalte: Trotz ass dr Adolf hochditsch (un nit alemannisch!) gschwätzt het, het mer des im Hochditsche nit zum Vorwurf gmacht. Sich sälber brunze sälli Kritiker nit ins Näscht, immerhin.

In dr 70er Johr ischs e Erlesung gsii fir unser Sproch, wu si sich as Symbol vunere furtschrittlige Bewegung het kenne zeige: Bim Kampf gege s AKW Wyhl ab 1973 un bi andere Kämpf het mer demonschtrativ alemannisch gschwätzt. S Alemannisch isch in dr Ufwind kumme, uf dr Stroß, an dr Mikrofon, in dr Mediä. Diä Anti-AKW-Bewegung ket natiirlig ihrini Gegner ka, im Eschtäblischment. Un diä hän gsait: Des ka mer doch nit mache, unser Sproch eso fir d Politik mißbrüche! Un drno het dr Stritt agfange, wer het jetz eigentlig d Sproch wider hochbrocht?

Diä ander Site het nämlig aü nit gschlofe. Im Septämber 1975 isch z Friiburg e „alemannisches Wochenende“ vum Verkehrsverein organisiärt wore. E Trachtezug mit 2000 Trachteträger un e gwaltigi Druckete hets z Friiburg gha. „Waren es 50.000 oder 100.000, wer konnte sie zählen?“ het d Badisch Zitig am Dag druf gschriibe. Zu dr Gipfelpunkt hän e Alemannischi Stund vu dr Muettersprochgsellschaft im hischtorische Kaüfhüüs un e Vorstellung vu dr Alemannische Bihni zellt. Mitgmacht hän aü dr Regiärungspräsident, dr Bund Heimat und Volksleben un e Hüffe anderi. Zum gliche Alass het d Badisch Zitig zum erste Mol in ihrere Gschicht e alemannische Kommentar brocht: „E Dichterläsig“, unterzeichnet vume „-der“, des isch wahrschiins dr Hans Schneider gsii (dä wu speter dr Dengelegeischt gmacht het). Des isch jetz e Viärtel Johrhundert här.

Des Lueginsland soll bittschen vu dr alemannische Fraktione nit zum Alass gnumme wäre, s Kriägsbeil wider üs z dälbe. Wär noch kämpfe ka un will, soll emol sini Kinder froge, eb si wisse, was dälbe isch. No weißt er bal, an wellere Front ass Not an Mann un Fraü isch.

Harald Noth

Lueginsland - erschienen am 23. September 2000 in der Badischen Zeitung